Instrumenty w Zbiorach Muzeum

Skrzynkę z klawiaturą wykonał muzykanat z Gwoźnicy Górnej Jan Babiarz (II poł. XX w.), Wykonawca i pochodzenie cymbałów nieznane,

Zarówno dolna jak i górna płyta rezonansowa cymbałów jest wykonana z jednego kawałka drewna. Po obu stronach pudła rezonansowego są umieszczone listwy mocujące: po prawej stronie kołki do strojenia, po lewej metalowe zaczepy dla strun. Ściany przednia i tylna obite ozdobnymi drewnianymi listwami profilowanymi. Na górnej płycie wycięte są dwa okrągłe otwory rezonansowe ok. 9 cm, wypełnione rozetką w formie stylizowanej główki kwiatu o 6 liściach, pomalowanej w kolorze złotym. Cymbały posiadały niegdyś 22 pasma strun po 6 strun w każdym paśmie. Obecnie jest ich 18 po 5 strun. Struny opierają się na dwóch podstawkach. Każda z nich to drut metalowy, gruby, podparty ruchomymi podpórkami, po lewej stronie jest ich 11 po prawej 8. Na listwach bocznych umieszczone są zaczepy do mocowania paska, zaś z przodu dwa koluszka do mocowania skrzynki z klawiaturą. Cały instrument pokryty jest brązowym, przeźroczystym lakierem.

Skrzynka posiada rząd klawiszy białych (15) i czarnych (11) - układ jak w fortepianie. Białe pokryte są laminatem, a czarne pomalowane farbą. Klawisze połączone są z mechanizmem młoteczkowym przy pomocy prymitywnych dźwigni. Po obu stronach skrzynki z klawiaturą są umieszczone metalowe haczyki, którymi przytwierdza się skrzynkę do cymbałów. Jest to skrzynka drewniana, prostokątna, złożona z różnych kawałków drewna.

System ten skonstruował prawdopodobnie cymbalista z Gwoźnicy Grn., Jan Babiarz, który wskutek wypadku stracił  części palców u obu rąk, co utrudniało mu grę na cymbałach w sposób tradycyjny  przy uzyciu palcatek. System klawiszowy prawdopodobnie umożliwiał mu to, przynajmniej częściowo, o czym świadczy fotografia wyk. przez B. Linette'a zamieszczona w jego pracy pt. "Obrzędowe pieśni weselne w Rzeszowskiem" (Rzeszów 1981, s. 53), która prezentuje kapelę z Gwoźnicy Górnej, a wśród muzykantów cymbalistę J. Babiarza wraz ze skonstruowanym przez siebie systemem klawiszowym przymocowanym do cymbałów.

Wymiary:

cymbały 93x69x33,5x8cm

skrzynka 36,5x32x10,5cm